چرا خانم‌ها عاشق خرید و آقایان از آن متنفرند!

بر‌اساس پژوهش‌های مختلف در زمینه انسان‌شناسی و با توجه به سبک زندگی انسان‌ها از هزاران سال پیش تاکنون، آقایان و خانم‌ها تحمل متفاوتی را در مورد زمان و دقت خرید از خود نشان می‌دهند.

اگر شما یک خانم هستید، به احتمال زیاد یکی از لذت‌بخش‌ترین تفریحات شما بازارگردی و خرید است. البته اگر کمی ریزبینانه به رفتار شوهر خود یا به‌طور‌کل آقایان دقت کنید، در‌می‌یابید که اکثریت مردها تحمل بالایی در برابر خرید‌های طولانی و وسواس‌گونه‌ خانم‌ها از خود نشان نمی‌دهند و پس از چندی به قول معروف به غرولند و بی‌حوصلگی روی می‌آورند. البته این یک قاعده‌ کلی نیست و نمی‌توانیم آن را به کل افراد جامعه تعمیم دهیم؛ مسلما آقایان یا خانم‌هایی دیگری نیز وجود دارند که از این قاعده‌‌ی کلی پیروی نمی‌کنند. در این رابطه اگر دوست دارید بدانید که چه طیفی از ریشه‌های انسان‌شناسانه در بروز این رفتار دخیل هستند، با ما در ادامه متن همراه باشید.

شاید بسیاری از افراد این بحث را مطرح کنند که اصولا ماهیت این پدیده یک موضوع تبعیض‌گرایانه است و این کلیشه‌ی مرسوم ارتباطِ کافی علمی با پدیده‌های اجتماعی قابل‌ تحلیل ندارد. بر‌خلاف این باور و بر‌اساس یک نتایج پژوهش با جامعه‌ آماری ۲ هزار نفره در انگلستان، آقایان فقط بعد از گذشت ۲۶ دقیقه از آغاز خرید به حد کلافگی خود می‌رسند؛ و این درصورتی‌‌ست که خانم‌ها چیزی در حدود ۲ ساعت پس از آغاز خرید به حد کلافگی خود می‌رسند. بر اساس همین پژوهش، ۸۰‌ درصد آقایان معمولا علاقه‌ زیادی به همراهی همسر خود در زمان خرید نشان نمی‌دهند و ۴۵درصد آن‌ها حاضرند به هر قیمت ممکن از زیر‌بار همراهی همسر خود در موقع خرید فرار کنند! بنابراین با بررسی این آمار می‌توان نتیجه‌گیری کرد که کلیشه‌ مرسوم تنفر آقایان از خرید، فاصله‌ زیادی با حقیقت موجود ندارد.

                                           

بر‌اساس دانش انسان شناسی (Anthropology)، انسان‌ها از هزاران سال قبل و در طول تاریخ حضور خود بر کره‌ زمین تا حدود ۸ هزار سال قبل از میلاد مسیح با روش «شکار-گردآوری» زندگی خود را سپری می‌کردند. با توجه به وضعیت فیزیکی جنس نر، یکی از وظایف روزانه‌ مردها شکار بود و در مقابل زن‌ها بیشتر به جمع‌آوری میوه‌ و مواد غذایی می‌پرداختند. با مطالعات و پژوهش‌های فراوان موجود در زمینه‌ انسان‌شناسی، هم‌اکنون اطلاعات خوب و مناسبی در مورد سبک زندگی انسان‌ها پیش از یکجا‌نشینی در دسترس داریم. بر‌اساس همین پژوهش‌ها و در کمال ناباوری، زنان در گذشته‌های دور نان‌آور اصلی خانواده بوده‌اند و به‌طور میانگین بیش از ۷۰درصد مایحتاج خانواده و گروه‌ توسط خانم‌ها تهیه می‌شد.

با گذر زمان، یکجا‌نشینی، یادگیری و آغاز کشاورزی، سبک زندگی انسان‌ها به‌شدت دچار تحول شد. با استفاده از کشت و کار، بر‌خلاف گذشته دیگر نیاز جدی به جمع‌آوری مواد غذایی حس نمی‌شد؛ علی‌رغم سبک جدید زندگی، غرایزی همانند حس نیاز به جمع‌آوری که طی هزاران سال در انسان‌ها تکامل یافته بود، به‌قوت خود باقی مانده بود. اینجاست که می‌توانیم به موضوع اصلی مطلب یعنی « نیاز به خرید» گریزی بزنیم.

با تکامل و بهینه ‌شدن حس نیاز به جمع‌آوری در خانم‌ها و تغییر انقلابی و یکباره سبک زندگی بعد از عصر کشاورزی، غریزه‌ نیاز به جمع‌آوری در خانم‌ها به یکباره محو نشده و این غریزه با تغییر شکل و پدیدارشدن در عادت خرید، به‌گونه‌ای دیگر هویدا شد. خانم‌هایی که در هزاره‌های قبل بیشتر زمان روزانه‌ خود را در جست‌و‌جو میان بوته‌ها و شاخه‌ها می‌گذراندند، این بار همان غریزه را به‌شکلی دیگر در بازارها، دکه‌ها و مراکز خرید ادامه‌ دادند. به‌همین منوال آقایان با توجه به تاریخ هزاران ساله تکامل خود و شکار و تعقیب و گریز، علاقه‌ای به یکجا‌ ماندن و دقت زیاد در انتخاب‌های ریز‌بینانه از خود نشان نمی‌دهند. همانطور که می‌دانیم در شکار سرعت عمل و انتخاب در یک لحظه تکلیف گرسنه ماندن یا سیر شدن یک گروه را روشن می‌کرد و همین مورد باعث می‌شد که غریزه‌ انتخاب در بازه‌ زمانی کوتاه در آقایان به شکل‌هایی بهینه شود.

اینک و با توجه به دو سبک زندگی تقریبا متفاوت در خانم‌ها و آقایان و وجود «رفتارهای تطبیقی» همچون «گردآوری» و «شکار کردن در مدت زمان کوتاه»، شاید بتوان تحلیل درستی نسبت به عادات خرید متفاوت انسان‌ها ارائه داد؛ خانم‌هایی که برای هزاره‌ها وظیفه‌ جمع‌آوری میوه‌ و دانه‌های تازه و با کیفیت را داشته‌ و آقایانی که وظیفه‌ جست و جو، شکار و بازگرداندن آن در کوتاه‌ترین زمان‌ ممکن را عهده‌دار بوده‌اند.

با توجه‌ به این توضیحات و به پشتوانه‌‌ی علم رفتارشناسی، بد نیست به‌عنوان یک خانم نسبت به شوهر خود این درک را داشته باشیم که با توجه به غرایز آقایان، چیزی حدود نیم ساعت دیگر او به مرز کلافگی می‌رسد و از طرف دیگر به عنوان یک آقا این مورد را در نظر بگیریم که خانم‌ها بر‌اساس طبیعت خود نیاز به دقت و جست‌وجوی کافی در مغازه‌ها و مراکز خرید دارند. البته با یک درک متقابل و رواداری (مدارا کردن) کافی از طرفین مطمئنا کار به جاهای باریک نخواهد کشید!

منبع: Apa.org و Psychologytoday.com