تاثیر استرس بر مغز
آیا خواب راحتی ندارید؟ زودرنج یا دمدمی شدید؟ چیزهای کوچک را فراموش میکنید؟ احساس میکنید توی مشکلات غرق شدید؟
ناراحت نباشید، هممون یه موقعهایی اینجوری میشیم! شما احتمالا تحت فشار زیادی قرار گرفتید
استرس همیشه چیز بدی نیست!
میتونه برای جمع کردن رگباری از انرژی یا برای تمرکز مفید باشه
مثل وقتی که یه ورزش رقابتی انجام میدید یا باید برای مردم سخنرانی کنید
اما وقتی که ادامه دار میشه، شب و روزمون به هم میریزه!
در حقیقت باعث میشه ذهنیتتون عوض بشه،
استرس مزمن، مثه بیش از حد کار کردن یا جرو بحث کردن توی خونه
میتونه روی اندازه،ساختار و روش عملکرد مغز اثر بذاره،و حتی به ژنهای شما برسه
استرس با چیزی به اسم ترشحات محوری غده هیپوتالاموس شروع میشه،فعل و انفعالات متوالی بین عذد درون ریز در مغز و کلیه که واکنشهای بدن شما رو در برابر استرس کنترل میکنن.
وقتی مغز شما یک موقعیت پر استرس رو شناسایی میکنه، محور HPA شما فورا فعال میشه، و هورمونی به اسم کورتیزول رو آزاد میکنه، که بدن شما رو وادار به واکنش سریع میکنه.
اما مقدار زیاد کورتیزول در زمان طولانی، باعث آسیب دیدن مغز میشه،
برای مثال استرس مزمن باعث افزایش فعالیت و تعداد ارتباطات عصبی در بخش امیگدالیا، میشه که مرکز ترس در مغز شماس
و هر چقدر که کوتیزول زیاد میشه، سیگنالهای الکتریکی مرتبط با یادگیری، خاطرات و کنترل استرس ضعیفتر میشن.
همچنین هیپوکمپس فعالیت محور HPA رو مهار میکنه، پس وقتی که ضعیف میشه، توانایی شما در کنترل استرس نیز ضعیف میشه
اگر چه این همه ی ماجرا نیست!
کورتیزول واقعا میتونه باعث جمع شدن سایز مغز بشه!
مقدار زیاد کورتیزول باعث کاهش ارتباطات سیناپسی بین نورونها و کوچک شدن قسمت جلویی کورتکس مغز میشه، قسمتی که رفتارهایی مثل تمرکز، تصمیم گیری، قضاوت و فعالیت های اجتماعی رو تنظیم میکنه
و همچنین روی مقدار سلولهای جدیدی که در هیپوکمپس ساخته شدن تاثیر میذاره.
معنیش اینه که استرس مزمن میتونه یادگیر و به یادآوردن چیزها رو برای شما سخت کنه، و همچنین مغز شما رو برای بیماریهای روانی جدی تری مثل افسردگی و سرانجام آلزایمر آماده کنه!
استرس ممکنه حتی روی DNA شما تاثیر بذاره!
تجربیات نشون میدن مقدار تعذیه موش مادری که نوزادش رو شیر میده، میتونیه توی چگونگی واکنش بچه به استرس در زندگی ایندش تاثیر گذار باشه!
نوزادایی که توسط مادرانشون تغذیه شدن، کمتر نسبت به استرس حساس بودن،
به دلیل اینکه مغز اونها گیرنده های کورتیزول بیشتری پرورش داده که به کوتیزولها میچسبن و واکنش استرس رو ضعیفتر میکنه.
نوزادان مادران بی دقت، نتیجه ی برعکسی داشتن، و در زندگی نسبت به استرس بسیار حساس تر بودن.
این موضوع بعنوان تغییرات اپی ژنتیک شناخته شده، به این معنی که ژنها بدون تغییر در کد ژنتیکیشون تحت تاثیر قرار میگیرن.
و اگر مادرها عوض بشن این تغییرات میتونن برعکس بشن!
اما یه نتیجه غافلیگر کننده وجود داره!
تغییرات اپی ژنتیکی که از یک موش مادر ایجاد میشه به چندین نسل بعد از اون منتقل میشه. بعبارت دیگه نتایج این فعالیتها میتونن موروثی باشن.
البته این همش خبر بدی نیست!
روشهای بسیاری وجود داره که میشه تاثیراتی که کورتیزول در هنگام استرس روی مغز شما میذاره رو از بین برد.
قوی ترین سلاح، ورزش و مدیتیشنه، که شامل تنفس عمیق، تمرکز روی محیط اطراف و مراقبه است. هر دوی این فعالیتها استرس شما رو کاهش میدن، سایز هیپوکمپس رو افزایش میدن، و در نتیجه حافظه ی شما رو بهتر میکنن.
پس احساس نکنید که با مشکلات روزمره شکست داده شدید! پس روی استرستون کنترل پیدا کنید، قبل اینکه استرس شما رو کنترل کنه!
تهيهکننده
Ted Ed
تد سکویی برای انتشار ایدههایی است که ارزش انتشار دارند. تد کار خود را در سال 1984 به عنوان کنفرانسی که فصل مشترک تکنولوژی، سرگرمی و طراحی بود آغاز کرد.
مترجم
نوشین قاضی زاهدی
هدف خلاقیت در حوزه تولید محتوا و برند،یک شرکت که هیچ فرقی نمیکند در چه حوزه فعالیت دارد این تیم بدون تیم تبلیغات حتما زمین میخورد.پس یک شرکت چه با بودجه کم،چه زیاد تولید محتوا میخواهد.
گوینده
فائزه مجاهدطلب
رشتهی بازیگری-کارگردانی رو در دانشگاه هنر تهران خوندم. بازیگری رو دوست دارم و دلم میخواد که هر روز از زندگیم پر از تجربههای جدید باشه.
تدوينگر
مصی یگانه
زندگیم با هنر معنی پیدا میکنه. مدت 16 سال کار گرافیک کردم و سرپرست بخش گرافیک شرکت اوه و باران هنر بودم، عاشق شیرینی پزی و تزیین کیکم و به صورت حرفه ای این کار رو انجام میدم.