فلسفه اجزای سفره هفت سین

هفت‌سین سفره‌ای است که ایرانیان، هنگام نوروز می‌آرایند. خانواده در زمان گردش سال در کنار سفره هفت‌سین می‌نشینند. هر کدام از اجزای این سفره فلسفه‌ای دارد که در این مطلب به اختصار توضیح داده شده.
بنا بر اطلاعات دانشنامه‌ی ایرانیکا تاریخچه‌ی این رسم مبهم است و «هفت‌سین» احتمالاً رسم کهنی نیست.
در بعضی ریشه‌یابی‌های دیگر، هفت سین را به هفت «سینی» ربط داده‌اند، یا اصلش را «هفت میم» دانسته‌اند، یا آن را از ریشه‌ی «هفت‌چین» به معنی هفت چیدنی نامیده‌اند که این ریشه‌یابی نیز از  سوی محققین جدی گرفته نمی‌شود.
ولی جدا از یک مورد اشاره‌ی مبهم و مشکوک به این سفره در منبعی منتسب به دوره‌ی صفوی، از هفت‌سین حتی در نوشته‌های مورخین و سیاحان قرن نوزدهم میلادی هم اثر چندانی نیست. تنها هاینریش بروگش که در ۱۸۶۰۰ میلادی از تهران بازدید کرده است، می‌نویسد که ایرانیان برای نوروز گل‌هایی می‌کاشتند که نام‌شان با سین آغاز می‌شده.
دیگر این که در آیین نوروزی ساسانیان ، عدد «هفت» اهمیت داشته است. آمده است که ساسانیان در نوروز هفت دانه را بر هفت ستون می‌کاشتند یا نانی می‌پختند از هفت غله‌ی مختلف؛ ولی «هفت‌سین» را پدیده‌ی پیوسته‌ای بازمانده از دوران پیش از اسلام دانستن، در حالی که اشاره‌ای به آن در دوران اسلامی (چه در میان فارس‌ها و مسلمانان و چه در میان کردها و زرتشتیان) تا قرن بیستم میلادی باقی نیست، ادعایی بی‌مدرک است.
در مجموع، هرچند اجزای سفره‌ی نوروزی، باستانی و معنادار هستند و ریشه در سنت‌های ایرانی دارند، به طور مشخص نظریه «هفت» جز آغازشونده با «سین»، جدید است و احتمالا در قرن بیستم میلادی به کمک رسانه‌های جمعی پا گرفته و فراگیر شده‌است.
سفره‌ی هفت‌سین از جلوه‌های اصیل نوروز به‌ویژه در میان خانواده‌های ایرانی‌است. در گذشته، بر حاشیه‌ی سفره‌ی قلمکار ایرانی با قلم خوانا این بیت سعدی نوشته می‌شد:
ادیم زمین، سفره‌ی عام اوست
چه دشمن بر این خوان یغما، چه دوست
به این معنی که نعمت‌ها برای دوست و دشمن گسترده است.