در اولين لحظات بعد از زلزله بهترين اقدامات چيست؟

زلزله از آن دسته حوادث طبیعی غیرقابل‌پیش‌بینی است. به همین دلیل انسان‌ها، بهترین راه را تئوریزه کردن و بررسی بهترین راه‌ها برای انجام اقدامات مناسب هنگام زلزله در شرایط مختلف درنظر گرفته‌اند. افراد در هنگام زلزله ممکن است در شرایط گوناگونی باشند، به همین دلیل دستورالعمل‌ها و راهنماهای زیادی در این زمینه تولید شده است. به دلیل اهمیت این موضوع، ویدوآل تصمیم گرفته تا در چند مطلب مختلف، به طور مفصل به بهترین اقدامات پس از وقوع زلزله بپردازد. با اولین مطلب با ما همراه باشید.

تجربیات گذشته ما در مورد زلزله به هیچ وجه نمی‌تواند معیار درستی برای رفتارهای ما در زلزله‌های بعدی باشد، چراکه هر زلزله مقتضیات و شدت خود را دارد. ممکن است زلزله‌ای اتفاق افتاده باشد و شما با یک‌جا ایستادن، با سرعت بیرون رفتن و یا در نهایتا زیر میز تحریر رفتن، آسیبی ندیده باشید. با این حال، احتمالا تعداد اندکی از ما تجربه زلزله‌های شدید و پرقدرت را داشته‌ایم: یک لرزه ناگهانی و شدید که باعث حرکات طولی و عرضی اطراف ما می‌شود و ممکن است باعث شود ما روی زمین بیافتیم، در هوا پرت شویم و در نهایت آسیب‌های جدی‌ای متوجه ما شود. به همین دلیل یادگیری رفتارها و اعمال درست هنگام وقوع زلزله امری حیاتی است و شما را از مشکلات جدی پس از آن محافظت می‌کند. یادتان باشد، هیچ‌گاه منتظر نمانید تا بتوانید قدرت و شدت زلزله را بررسی کنید. عقل سلیم می‌گوید هر لرزشی را باید جدی گرفت و اعمال متناسب با زلزله شدید را انجام داد. اگر زلزله شدید بود که رفتارهای ما درست است، اگر شدید نبود، باز هم ما چیزی را از دست نداده‌ایم.
 
در اکثر مواقع، شانس آسیب‌دیدگی کاهش می‌یابد اگر شما:

• در حالی که دستان و زانوهای خود را روی زمین قرار می‌دهید، روی زمین به حالت چهار دست و پا قرار بگیرید. این حالت بدن، از زمین خوردن شما جلوگیری می‌کند و در عین حال به شما اجازه می‌دهد در صورت نیاز به‌سرعت حرکت کنید.
• آرنج‌های‌تان را روی صورت خود گرفته و دو دست خود را پشت گردن‌تان قرار دهید و به هم قلاب کنید. اگر یک میز تحریر یا یک میز معمولی مستحکم در نزدیکی‌تان وجود دارد، در همان حالت چهار و دست پا در حالی که همچنان یکی از آرنج‌ها روی صورت‌تان قرار دارد، زیر میز بروید (اگر هیچ پناهگاهی در نزدیکی‌تان نبود، سعی کنید به نزدیکی یکی از دیوارهای داخلی محلی که در آن قرار دارید بروید (یا در نزدیکی یک مبل کم‌ارتفاع که روی شما نخواهد افتاد بروید) و بعد آرنج‌ها و دو دست خود را روی صورت‌تان قرار دهید).
• تا متوقف شدن لرزش، با یک دست پناهگاه را محکم نگه دارید. همیشه آماده باشید که با پناهگاه خود به اطراف حرکت کنید.

 
هر کجا هستید، از خودتان مراقبت کنید. ممکن است در زمان زلزله در جایی باشید که فاقد هر نوع پناهگاه (مانند مبلمان یا دیوار داخلی) باشد. مهم نیست در چه موقعیتی قرار دارید، آن‌چه مهم است پیگیری سه مرحله‌ای است که در بالا گفته شد. این سه مرحله به «روی زمین قرار گرفتن»، «صورت را پوشاندن و پناه گرفتن» و «محکم چسبیدن به پناهگاه» (DROP, COVER, AND HOLD ON) معروف است. اما چرا متخصصان این سه مرحله را توصیه می‌کنند؟

الف- اگر در طول زلزله حرکت کنید، خطر بیش‌تری متوجه شما خواهد بود: زلزله بدون هیچ اعلام قبلی روی می‌دهد و ممکن است آن‌قدر شدید باشد که شما قادر به فرار کردن یا روی زمین خزیدن نباشید. بنابراین، محتمل‌ترین اتفاق هنگام بروز زلزله پرت شدن شما روی زمین است، به همین دلیل بهترین راه این است که پیش از آن‌که زلزله شما را روی زمین پرتاب کند، خودتان سریعا روی زمین در حالت چهار دست و پا قرار بگیرید، نزدیک‌ترین پناهگاه ممکن را پیدا کنید و یا دو دست خود را پشت گردن خود قلاب کنید و آرنج‌ها را روی صورت خود بگیرید.

سه مرحله «روی زمین قرار گرفتن»، «صورت را پوشاندن و پناه گرفتن» و «محکم چسبیدن به پناهگاه»  (DROP, COVER, AND HOLD ON) بهترین و کارآمدترین روش هنگام زلزله است چراکه شما به‌سرعت می‌توانید از خود محافظت کنید. این روش حتی در زلزله‌هایی که در آن مبلمان خانه به اطراف پرتاب می‌شوند یا در آن ساختمان‌هایی که به طور کامل تخریب می‌شوند، کارآمد است.

ب- اشیای آویزان یا اشیایی که در ارتفاع قرار دارند، خطرناک‌ترین عوامل آسیب‌زا در طول زلزله هستند: مطالعاتی که در دهه‌های اخیر روی مصدومان و افرادی که در اثر زلزله جان خود را از دست داده‌اند انجام شده، نشان می‌دهد که شما در طول زلزله بیش‌تر در معرض آسیب و خطر از سوی اشیای آویزان یا اشیایی که در ارتفاع قرار دارند (مانند تلویزیون، لوستر، شیشه، کتابخانه و ...) قرار دارید تا این‌که در اثر قرار گرفتن در یک ساختمان تخریب‌شده از بین بروید. روش «روی زمین قرار گرفتن»، «صورت را پوشاندن و پناه گرفتن» و «محکم چسبیدن به پناهگاه» در اکثر موارد جلوی خطرات احتمالی این اشیا را می‌گیرد.

اگر مبلمانی در نزدیکی شما قرار ندارد، می‌توانید با رفتن به نزدیکی یک دیوار داخلی احتمال خطر افتادن اشیا را کاهش دهید. البته یادتان باشد در هر حالتی آرنج‌ها و دستان خود را روی صورت خود قرار دهید. دیوارهای خارجی گزینه مناسبی برای پناه گرفتن نیستند، زیرا احتمال تخریب آن‌ها بیش‌تر است و پنجره‌های موجود در آن‌ها نیز ممکن است بشکند. اگر در تخت‌خواب خود قرار دارید، بهترین کار هنگام زلزله ماندن در تخت‌خواب و پوشاندن سر با بالشت‌هاست. مطالعات نشان می‌دهد افرادی که در هنگام زلزله از تخت‌خواب خود به بیرون دویده‌اند، اگر کاری نمی‌کردند و همان‌جا می‌مانند خطری متوجه آن‌ها نمی‌شد.

همچنین می‌توانید احتمال خراب شدن و از بین رفتن وسایل خانه را با ثابت کردن و محکم کردن آن‌ها در جایی که قرار دارند کاهش دهید. با استفاده از تسمه‌ها و نوارهای انعطاف‌پذیر مبلمان را به دیوار محکم کنید. همچنین می‌توانید اشیای روی میز یا در قفسه‌ها را نیز در جایی که قرار دارند ثابت کنید. از بست‌های مخصوص محکم کردن کابینت‌ها نیز می‌توانید استفاده کنید تا هنگام زلزله در آن‌ها باز نشود.
  
ج- خراب شدن و سقوط ساختمان خطر کم‌تری در پی دارد: گرچه تصویر ساختمان‌هایی که در اثر زلزله تخریب شده‌اند بسیار ترسناک است و رسانه‌ها به آن‌ها توجه زیادی می‌کنند، اما اکثر ساختمان‌ها اصلا سقوط نمی‌کنند و فقط تعداد اندکی از آن‌ها به طور کامل تخریب می‌شوند. البته این ویژگی در مورد ساختمان‌هایی است که در ساخت آ‌ن‌ها از اصول حرفه‌ای ساخت پیروی شده و به نوعی ضدزلزله هستند. ساختمان‌های قدیمی تقویت‌نشده مانند ساختمان‌های آجری ممکن است در طول زلزله تخریب شوند.

مهم‌ترین هدف و دستاورد روش «روی زمین قرار گرفتن»، «صورت را پوشاندن و پناه گرفتن» و «محکم چسبیدن به پناهگاه» محافظت از شما در برابر آوار و دیگر خطرات مرتبط با خود ساختمان است. این روش همچنین به شما کمک می‌کند تا در صورت تخریب کامل ساختمان، در فضایی قرار بگیرید که بتوانید مدتی را تا رسیدن کمک در آن سپری کنید. فضای زیر یک میز مستحکم حتی در صورت تخریب ساختمان، فضای بسیار امنی است. تنها استثنای قانون «روی زمین قرار گرفتن»، «صورت را پوشاندن و پناه گرفتن» و «محکم چسبیدن به پناهگاه» در ساختمان‌های غیرمهندسی و غیرایمنی است که سقف بسیار سنگینی دارند. اگر هنگام زلزله در این ساختمان‌ها قرار داشتید، سریعا خود را به فضای باز برسانید.

منبع: earthquakecountry