چرا اعضای بدن ما خواب می‌روند؟

برای همه ما پیش آمده که پای خود را برای مدت‌زمانی طولانی در یک وضعیت ثابت نگه داشته‌ایم و پس از آن در قسمت پای خود احساس بی‌حسی کرده‌ایم و به‌سختی از جای خود بلند شده‌ایم. وقتی چنین وضعیتی روی می‌دهد به آن به اصطلاح می‌گوییم که پای‌مان خواب رفته است.

ربکا تراوب (Rebecca Traub)، استادیار عصب‌شناسی دانشکده پزشکی دانشگاه کارولینای شمالی، بیان می‌کند که چنین احساسی که در قسمت دست‌ها و قسمت‌هایی بالایی پا هم روی می‌دهد، به دلیل «فشردگی موقتی عصب‌ها» است. وقتی عصبی در بدن در فشار قرار می‌گیرد، سیگنال‌ها را به‌درستی به ستون فقرات و مغز منتقل نمی‌کند. استیون ورنینو (Steven Vernino)، استاد عصب‌شناسی در مرکز پزشکی دانشگاه تگزاس، بیان می‌کند که عصب‌ها سیگنال‌های الکتریکی را مانند آبی که درون شیلنگ حرکت می‌کند به دیگر بخش‌ها منتقل می‌کنند. این سیگنال‌ها از طریق قسمت خاصی در بدن به مغز منتقل می‌شوند. در این قسمت این سیگنال‌ها شناسایی شده و دوباره پیغامی به قسمت فرستنده فرستاده می‌شود. برای مثال اگر شما به یک اجاق گاز بسیار داغ دست بزنید، عصب‌های موجود در دست شما سیگنالی را به مغز می‌فرستند و در آن‌جا این سیگنال به‌عنوان درد شناخته می‌شود و به همین دلیل شما به‌سرعت دست خود را پس می‌کشید.

همان‌طور که وقتی شیلنگ را خم می‌کنید و آب درون آن گیر می‌کند، اگر پاها یا کمر شما برای مدتی طولانی خم یا در یک حالت ثابت بماند، سیگنال‌های حرکتی در درون عصب‌های شما نمی‌توانند حرکت کنند. تراوب می‌گوید: «یکی از عصب‌هایی که معمولا در پا فشرده می‌شود عصب نازک‌نِی است که اطراف زانو حرکت می‌کند و معمولا وقتی افراد برای زمانی طولانی پاهای‌شان را خم می‌کنند این عصب فشرده می‌شود». باوری در این زمینه وجود دارد که مردم به‌اشتباه فکر می‌کنند بی‌حسی به دلیل کاهش گردش خون در قسمت خواب‌رفته است. گرچه ممکن است جریان خون در بخشی از اعضای بدن قطع شود اما این مسئله به‌ندرت روی می‌دهد.

حالت مورمور یا سوزن‌سوزن شدنی که افراد در این وضعیت تجربه می‌کنند در واقع به این دلیل روی می‌دهد که عصب‌ها در حال بازیابی کارکردهای اصلی خود هستند. در این حالت می‌گویند عضو به‌خواب‌رفته بیدار شده که در اصلاح پزشکی این فرایند به پارستزی (paresthesia) معروف است. این حالت ناراحتی که گاهی با درد هم همراه است باعث می‌شود شما وضعیت بدن خود را تغییر دهید که اکثر مردم با تغییر دادن حالت قسمتی از بدن که خواب رفته، فشار را از روی عصب‌ها برمی‌دارند. البته به اعتقاد تراوب افرادی که قادر نیستند قسمت خواب‌رفته بدن خود را تغییر حالت بدهند دچار آسیب‌های دائمی در قسمت عصب‌های فشرده‌شده می‌شوند.