ماهی‌ کمان‌گیر قادر به تشخیص چهره انسان‌هاست

مطالعه‌ای که به‌تازگی در مجله Scientific Reports به چاپ رسیده نشان می‌دهد که ماهی کمان‌گیر (نام علمی: Toxotes chatareus)، گونه‌ای از ماهی‌های گرم‌سیری آب شیرین، قادر است چهره افراد را تشخیص داده و از هم تمایز دهد. طبق گفته نویسندگان این مطالعه، این برای اولین بار است که یک ماهی چنین توانایی‌ای را از خود نشان می‌دهد.

دکتر کایت نیوپورت (Dr. Cait Newport)، پژوهش‌گر دانشگاه آکسفورد، می‌گوید: «توانایی تمایز میان تعداد زیادی چهره‌های انسانی واقعا کار دشواری است چراکه به طور کلی همه چهره‌های انسانی دارای ویژگی‌های اساسی مشترکی‌اند. همه صورت‌ها دو چشم در بالای بینی و دهان دارند، بنابراین برای این‌که بتوانیم تفاوت بین آدم‌ها را متوجه شویم باید قادر به شناسایی تفاوت‌های جزئی بین ویژگی‌های مختلف چهره‌های آن‌ها باشیم. اگر شما به ویژگی‌های مشترک موجود در چهره اعضای یک خانواده توجه کنید، متوجه می‌شوید که ایجاد تمایز بین آن‌ها واقعا کار سختی است. این فرضیه وجود دارد که این کار آن‌قدر دشوار است که فقط راسته پستانداران نخستین پایه توانایی چنین کاری را داشتند چراکه دارای مغزی بزرگ و پیچیده بودند. این حقیقت که مغز انسان برای تشخیص تفاوت‌های چهره انسان‌ها دارای منطقه ویژه‌ای است، نشان از پیچیدگی و خاص بودن این فعالیت مغزی دارد. برای آزمایش این ایده، به سراغ این موضوع رفتیم که آیا حیوان دیگری با مغزی کوچک‌تر و ساده‌تر و بدون نیاز تکاملی به تشخیص چهره آدم‌ها، قادر به انجام این کار است یا خیر؟».

پیرو این موضوع، دکتر نیوپورت و همکارانش دریافتند که ماهی‌ها می‌توانند چهره‌ای مشخص را بین نهایتا 44 چهره دیگر تشخیص دهند. در این مطالعه، به یک ماهی کمان‌گیر، گونه‌ای که قادر است با پرتاب آب دهان به سمت گونه‌ای دیگر آن را شکار کند، دو تصویر از چهره انسان نشان داده شد و به او آموزش داده شد که با استفاده از آب دهانش یکی از چهره‌ها را انتخاب کند.

سپس چهره مشخص‌شده را در کنار تصویر چهره‌های جدید دیگر به این ماهی نشان دادند و در کمال تعجب ماهی کمان‌گیر قادر بود چهره‌ای که در ابتدا تشخیص داده بود را بین چهره‌های دیگر شناسایی کند. حتی وقتی ویژگی‌های مشخصی از چهره اولی، مانند فرم سر و رنگ، از عکس پاک شد هم ماهی قادر به شناسایی آن بود. گفتنی است ماهی کمان‌گیر که بیشتر در مصب رودخانه‌ها یا در میان جنگل‌های مانگرو زندگی می‌کند، آب دهان خود را به سوی حشراتی که در خارج از آب، روی گیاهان نشسته‌اند، شلیک و آن‌ها را شکار می‌کند و می‌خورد. هدف‌گیری آن‌ها به اندازه‌ای استادانه است که معمولا در این کار اشتباه نمی‌کنند. ماهی کمان‌گیر می‌تواند به حشرات یا جانورانی که تا ۳ متری بالای سطح آب نشسته‌اند، شلیک کند.  

منبع: sci-news