تفاوت مردان و زنان در استفاده از واژه‌ها

پژوهش‌گران ۱۰ میلیون پست فیسبوک را مورد بررسی قرار داده‌ و به این نتیجه رسیده‌اند که زنان در پست‌های فیسبوکی نسبت به مردان از واژه‌های گرم‌تر و متعاد‌ل‌تری استفاده می‌کنند.

پژوهش‌گران ۱۰ میلیون پست فیسبوک را مورد بررسی قرار داده‌ و به این نتیجه رسیده‌اند که زنان در پست‌های فیسبوکی نسبت به مردان از واژه‌های گرم‌تر و متعاد‌ل‌تری استفاده می‌کنند؛ از طرف دیگر مردان متاسفانه در پست‌های خود بیشتر از دشنام و واژه‌هایی که بیان‌کننده خشم‌اند بهره می‌برند و زبان آن‌ها استدلالی است (منبع). این پژوهش در ادامه پژوهش‌هایی انجام شده که تحت ذیل «تفاوت مردان و زنان در استفاده از زبان» قرار دارند و تا پیش از این محققان زیادی به سراغ آن رفته‌اند. به همین دلیل در این مطلب می‌خواهیم کمی در مورد تفاوت مردان و زنان در استفاده از واژه‌ها صحبت کنیم و در نهایت ببینیم نمود این تفاوت‌ها در فضای مجازی و شبکه اجتماعی فیسبوک چگونه است.
 

آیا زنان بیشتر حرف می‌زنند یا مردان؟

پاسخ این سوال یک باور قدیمی را در خود نهفته دارد؛ این‌که زنان به طور متوسط در روابط اجتماعی خود از تعداد واژه‌های بیشتری نسبت به مردان استفاده می‌کنند. اما تا چه اندازه این باور درست است؟ در سال ۲۰۱۳ وب‌سایت دیلی میل گزارشی از کتاب پژوهشی لوان بریزنداین (LouannBrizendine) موسس و مدیر دانشگاه کالیفرنیا، با نام مغز زنان (The Female Brain) منتشر کرد. در این کتاب ادعا شده که زنان روزانه از ۲۰ هزار کلمه برای حرف زدن استفاده می‌کنند؛ درصورتی که این رقم برای مردان چیزی حدود فقط ۷ هزار کلمه است! (منبع). بعدها پژوهش‌گران آمریکایی دلیل اثبات این ادعا را وجود پروتئینی با نام Foxp2، معروف به پروتئین زبان، اعلام کردند. با این همه در پژوهش دیگری که در مجله science به چاپ رسید، دکتر مهل (Mehl) این نظریه را رد کرد و مدعی شد توانسته با استفاده از یک دستگاه ضبط و با داده‌های دقیق ثبت کند که تفاوتی میان تعداد کلمات مورد استفاده زنان و مردان در طول روز وجود ندارد (منبع).

با توجه به مطالعات گوناگون هنوز به طور قطع نمی‌توان ادعا کرد که زنان از تعداد کلمات بیشتری نسبت به مردان استفاده می‌کنند اما به هر روی، پژوهش‌های مختلف نشان از تفاوت عمده‌ی در استفاده از واژگان میان مردان و زنان دارد. اگر محققان در مورد کمیت به نتیجه نرسیده‌اند اما می‌توان گفت که توافقی در مورد کیفیت واژگان وجود دارد.  
 
واژگان زنانه، واژگان مردانه

در مطلب «چرا خانم‌ها عاشق خرید و آقایان از آن متنفرند» در مورد نوع مواجهه مردان و زنان هنگام خرید نوشتیم و پژوهش‌های مختلفی را مطرح کردیم. در این مطلب گفتیم که مردان نسبت به زنان تحمل کمتری از خود هنگام خرید نشان می‌دهند. این تفاوت‌ها فقط در این مورد صادق نیست بلکه مطالعات حاکی از تفاوت عمده‌‌ای میان کارکردهای مغز زنان و مردان است که بسیاری از آن در استفاده از واژگان و کاربرد لغات نهفته است.

در سال ۲۰۱۳ پژوهشی در مورد تفاوت‌های مغز مردان و زنان انجام شد و طی آن ۱۰۰۰ اسکن مغزی انجام شد. در آن پژوهش‌گران به این نتیجه رسیدند که تفاوت‌های عمده‌ای میان کارکرد مغز زنان با مردان وجود دارد و آن‌ها را در ۱۲ دسته عمده دسته‌بندی کردند که یکی از آن‌ها مربوط به استفاده از زبان بود. آن‌ها در این بررسی به این نتیجه رسیدند که زنان نسبت به واژه‌ها و صداها حساس‌ترند و به طور نرمال در یادگیری زبان توانایی بیشتری دارند و از این رو، به همین دلیل هم مردان در ابراز کلامی احساسات ناتوان و نابلدند (منبع).

علاوه بر این، ژیوفانگ ژیا (Xiufang Xia) از دانشگاه علم و فناوری کوئینگدائو در چین در مقاله‌ای با عنوان «تفاوت‌های جنسیتی در استفاده از زبان» به نتایج جالبی در این زمینه دست یافته است (منبع) . او در مقاله خود به بررسی تفاوت‌های مردان و زنان در استفاده زبان و واژه‌ها در سطوح مختلف می‌پردازد. برای مثال او معتقد است مردان و زنان از واژه‌های مختلف با کیفیات گوناگون در دیالوگ‌های خود استفاده می‌کنند و آن‌ها را به ۵ دسته مختلف تقسیم می‌کند که با هم در ادامه آن‌ها را بررسی می‌کنیم:

1. واژه‌های مربوط به رنگ‌ها: واژه‌های خاصی در فرهنگ لغات زنان وجود دارد که مردان به طور معمول کمتر از آن استفاده می‌کنند. واژه‌های مربوط به رنگ‌ها از این دسته از کلمات‌اند. زنان برای توصیف بسیاری از چیزها از کلمات رنگ‌ها استفاده می‌کنند.

2. صفات: در زندگی رومزه زنان از صفات بیشتری مانند ستایش‌برانگیز، جذاب، دوست‌داشتنی، خارق‌العاده و ... نسبت به مردان استفاده می‌کنند. برای مثال وقتی زنی از یک رستوران خارج می‌شود ممکن است بگوید: «وعده غذایی مجللی بود»، اما یک مرد در این حالت می‌گوید: «وعده غذایی خوبی بود». این‌که زنان از صفات بیشتری برای توصیف مسائل و احساسات خود استفاده می‌کنند نشان می‌دهد آن‌ها به محیط خود حساس‌تر و در بیان عواطف خود راحت‌ترند.

3. قیدها: همچنین میان مردان و زنان در استفاده از قیدها تفاوت وجود دارد. زنان از تعداد متنوع‌تر و بیشتری از قیدها مثل به طرز وحشتناک، خیلی زیبا، کاملا و ... استفاده می‌کنند.

4. فحش و دشنام: زنان نسبت به مردان از واژه‌های زشت و فحش کم‌تر استفاده می‌کنند. زنان معتقدند استفاده از چنین کلماتی نه تنها دیگران را معذب می‌کند و بوی بی‌فرهنگی می‌دهد، بلکه رابطه آن‌ها با افراد دیگر را از بین می‌برد. زنان معمولا در استفاده از واژگان دقیق‌تر و محتاط‌ترند.

5. ضمایر: زنان ترجیح می‌دهند هنگام توصیه چیزی به فردی، از ضمیر اول شخص جمع استفاده کنند در حالی که مردان در چنین موقعیتی از ضمیر اول شخص مفرد بهره می‌برند و هنگام توصیه به فرد دیگر از دوم شخص مفرد استفاده می‌کنند. برای مثال:

با تمام این اوصاف اکثر پژوهش‌های انجام‌شده در این زمینه، در حوزه رفتارها و زندگی روزمره انجام شده است. به همین دلیل برمی‌گردیم سر موضوع اول و در مورد پژوهشی صحبت می‌کنیم که درباره تفاوت واژگانی که مردان و زنان در فیسبوک استفاده می‌کنند است.
 

    
در فیسبوک چه می‌گذرد؟

یافته‌های پژوهشی که براساس تحلیل واژه‌های موجود در پست‌های فیسبوکی ۶۵ هزار کاربر این شبکه اجتماعی انجام شده، نشان می‌دهد که زنان در پست‌های فیسبوک خود نسبت به مردان از واژه‌های گرم‌تر و متعادل‌تری استفاده می‌کنند، در حالی که مردان در پست‌های فیسبوکی خود بیشتر از دشنام و واژه‌هایی که بیان‌کننده خشم‌ است بهره می‌برند و زبان آن‌ها زبانی استدلالی است. این پژوهش «زنان گرم‌تر و کمی جسورتر از مردان‌اند: جنسیت و زبان در فیسبوک» نام دارد و متوسط سن افرادی که پست‌های آن‌ها مورد بررسی قرار گرفته ۲۶ سال است.

نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که نوشته‌های زنان بازتاب‌دهنده مهربانی و ادب است در حالی که جملات مردان حاوی خشونت و مسائل غیرشخصی است. بسیاری از موضوعاتی که زنان درباره آن‌ها نوشته‌اند شامل واژه‌های مانند «شگفت‌انگیز»، «خوشحال»، «تولد»، «دختر»، «نوزاد»، «هیجان‌زده» و «سپاس‌گزار» است. زنان هنگامی که در مورد زندگی اجتماعی و خانوادگی خود می‌نویسند بیشتر از واژه‌هایی که توصیف‌کننده احساسات مثبت است مانند «عشق» و قیدهای پرقدرت مانند «خیلیییییییی» و «مسخره» استفاده می‌کنند. در عوض، مردان بیشتر در مورد موضوعاتی بحث می‌کنند که به پول و کار مربوط است و واژه‌های آن به سیاست، ورزش، رقابت و فعالیت‌هایی نظیر تیراندازی یا بازی‌های کامپیوتری گره خورده است. مردان به طور معمول بیشتر از کلماتی نظیر «آزادی»، «آزادی اجتماعی»، «پیروزی»، «شکست»، «جنگ» و «دشمن» استفاده می‌کنند.

در بررسی‌های انجام‌شده چه در حوزه زندگی رومزه و چه در فضاهای اجتماعی، تفاوت عمده‌ای در کارکردهای زبان در این مردان و زنان مشاهده می‌کنیم؛ تفاوت‌هایی که در هر دو حوزه قابل درک و در مواردی مشترک‌اند. شما در این زمینه چه تجربیاتی دارید؟ آیا تا کنون شما نیز متوجه این تفاوت در استفاده از واژه‌ها شده‌اید؟ آیا مخاطبین شما از دو جنس آقا و خانم تفاوتی آشکار در استفاده از واژه‌ها و اصطلاحات داشته‌اند؟

منابع: NYtimes.com | DailyMail | FitBrains | AcademyPublication