در مورد دنیای اتم‌ها بیشتر بدانیم
در مورد دنیای اتم‌ها بیشتر بدانیم
گروه آموزشی
ویدوآل
1395/01/09
45527
بار بازدید شده
اگر این مطلب برای شما مفید بوده، از ویدوآل حمایت کنید
کلیک کنید
سوالات و نظرات کاربران
0
عارف
چهارشنبه، 09 آذر 1401
بسیار خوب وعالی درمور داتم توزیح داده
0
زهره حسین پور
سه شنبه، 25 مرداد 1401
خیلی خیلی خیلی خیلیییییی عالی بودددددد
0
محمد
پنج شنبه، 03 مرداد 1398
عالی عالی ممنون بابت این اطلاعات ارزشمندی که به صورت رایگان در اخیار عموم می گذارید.
1
محمد جواد شاکری
سه شنبه، 22 آبان 1397
بسیار عالی. واقعا مطالب خوب ترجمه هم بی نظیر
0
ali
چهارشنبه، 09 اسفند 1396
متاسفانه خیلی بد دوبله شده بود
و همچنین خیلی بد ترجمه .
خواهش میکنم از افراد متخصص در دوبلاژ استفاده کنید.
3
آرش رزمجو
جمعه، 04 اسفند 1396
به اشتباه ترجمه و گفته شد که پروتون ها و نوترون ها تقریبا تمام حجم اتم رو تشکیل میدن. باید به این صورت اصلاح شود که تقریبا تمام جرم اتم را تشکیل میدهند.
0
مبین
جمعه، 28 مهر 1396
با سلام از سایت جالبتون من کلاس هشتم هستم و تمام جدول تناوبی را حفظ کردم ممنون از کلیپ های زیباتون
0
پری الی
شنبه، 28 اسفند 1395
راجع به کوانتوم و مفاهیم اون بیشتر ویدیو بزارید . ممنون از این ویدیوی خوب .
0
مصطفی کهن
شنبه، 27 آذر 1395
جالب بود. درمورد کوارک ها و چگونگی تشکیل عناصر کره زمین از پردتون ها و نوترون ها بیشتر مطلب بذارید.ممنون
0
sherderman
جمعه، 23 مهر 1395
خوووووبه!
0
Zeigham Hosseini
شنبه، 05 تیر 1395
خیلی عجیب غریب بود.خیلی کم فهمیدم ولی در کل بامزه بود.
0
MH G
چهارشنبه، 02 تیر 1395
سایتتتون بسیار عالی هست این ویدیو هم بسیار زیبا بود سپاس
0
n
پنج شنبه، 02 اردیبهشت 1395
متشکرم از سایت خیللللللییییی خوبتون
توضیحات
اتم‌ها به طرز باورنکردنی و حیرت‌آوری کوچک هستن، ضخامت یک موی انسان تقریبا برابره با نیم میلیون اتم کربن که در کنار هم چیده شده باشن
به مشت خودتون نگاه کنین. مشت شما حاوی تریلیون‌ها اتمه، اگر فرض کنیم هر کدوم از اتم‌های مشتتون به اندازه یک تیله باشه
حدس میزنین مشتتون چه اندازه میشه؟
خوب... تقریبا به اندازه کره‌ی زمین!
هنوز تصورش سخته، نه؟
بذارین یک راه دیگه رو امتحان کنیم
به انگشت کوچیکتون نگاه کنین و تصور کنین که نوک انگشتتون به بزرگی اتاقیه که توی اون نشستین
حالـا اتاق رو با دونه‌های برنج پر کنین توی این حالت، هر دونه برنج به اندازه‌ی یک سلول از نوک انگشت شماست
حالـا بیاین فقط یک دونه از همون برنج‌ها رو در نظر بگیریم و تصور کنیم که همون دونه برنج یا سلول دست شما به اندازه‌ی اتاقیه که توی اون نشستین
دوباره اتاق را با دونه‌های برنج پر کنین
این بار هر دونه برنج نماینده‌ی یک پروتئینه
و حالـا، بیایین تمام فضای خالی بین دونه‌های برنج رو با شن پر کنیم
این دونه‌های شن، تقریبا به اندازه‌ی اتم‌های انگشتمون هستن
یک اتم از چه چیزی ساخته شده؟
بیایین برای یک لحظه فرض کنیم که اتم‌ها به این شکل هستن تا بتونیم راحت‌تر درکشوم کنیم
یک اتم از سه ذره اصلی تشکیل شده
نوترون‌ها، پروتون‌ها و الکترون‌ها
پروتون‌ها و نوترون‌ها به هم می‌‌پیوندن و هسته‌ی اتم رو تشکیل میدن.
نیرویی به نام نیروی هسته‌ای قوی اونها رو در کنار هم نگه می‌‌داره.
این نیرو یکی از چهار نیروی بنیادی طبیعته
پروتون‌ها و نوترون‌ها از ذراتی به نام کوارک تشکیل شدن که به وسیله گلوئون‌ها به هم متصل میشن
هیچ کس به طور دقیق نمی‌دونه که کوارک‌ها چقدر کوچیکن
تصور ما اینه که احتمالـا ابعاد کوارک‌ها معادل تعریف نقطه در هندسه ست
و به اصطلـاح صفر بعد دارن
ما حدس می‌زنیم که کوارک‌ها و الکترون‌ها کوچیک‌ترین ذرات تشکیل دهنده‌ی ماده در طبیعت هستن
الکترون‌ها به دور هسته‌ی اتم با سرعت ۲۲۰۰ کیلومتر بر ثانیه می‌‌چرخن
با این سرعت می‌تونیم در عرض ۱۸ ثانیه یک دور کامل به دور کره‌ی زمین بچرخیم
همانند کوارک‌ها، الکترون‌ها نیز از ذرات بنیادی محسوب میشن
۹۹.۹۹۹۹۹۹۹۹۹۹۹۹% از حجم یک اتم رو فضای خالی تشکیل داده، فضایی که در حقیقت خالی خالی هم نیست
چیزی که ما به عنوان فضای خالی نام می‌‌بریم در واقع با نوسانات کوانتومی پر شده
میدان‌هایی با انرژی پنهانی که مدام به صورت خود‌به‌خود به وجود می‌‌یان و از بین می‌‌رن، این نوسانات، روی تعامل بین ذرات باردار اثر مستقیمی دارن
که البته توضیح این موضوع به یک فیلم جداگانه نیاز داره...
هسته و الکترون‌های یک اتم چقدر فضا اشغال میکنن؟
اگر تمام فضای بین هسته‌های اتم‌ها را حذف کنین، ساختمان امپایر استیت به اندازه‌ی یک دانه برنج میشه و تمام اتم‌های تشکیل دهنده‌ی همه‌ی انسان های کره‌ی زمین رو میشه توی یک قاشق چای خوری جا داد، در حقیقت اجرامی وجود دارن که اتم‌های اونها تقریبا به همین شکل هستن
توی یک ستاره‌ی نوترونی، هسته‌ی اتم‌ها به قدری فشرده شدن که جرمی به اندازه‌ی حدود سه برابر خورشید در کره‌ای به شعاع چند کیلومتر جا شده
راستی، اتم‌ها چه شکلی‌ن؟
خب، میشه گفت تقریبا به این شکل (مراجعه کنین به ویدیو)
الکترون‌ها می‌‌تونن، هم مانند موج و هم مانند ذره رفتار کنن
در یک لحظه‌ی مشخص، تنها احتمال حضور یک الکترون، توی یک نقطه رو میشه محاسبه کرد
به فضایی که الکترون احتمال حضور داره، اوربیتال گفته میشه
و اون جاییه که الکترون‌ها به احتمال ۹۵% حضور دارن
هر چقدر ما از هسته‌ی اتم دورتر میشیم
احتمال پیدا کردن یک الکترون به صفر نزدیک‌تر میشه
اما این احتمال در واقع هیچ وقت به صفر نمی‌‌رسه و این به این معناست که
یک الکترون از یک اتم در سمت دیگه کهکشان هم احتمال حضور داره
اما یک لحظه صبر کنید
این چیز‌ای عجیب، تشکیل دهنده‌ی تمام مواد مختلف جهان هستن
اما برای ساخت تمامی این عناصر متنوع، نیازی به ده‌ها ذره تشکیل دهنده‌ی مختلف نیست
بلکه سه نوع ذره کافیه
یک پروتون و یک الکترون رو کنار هم بذارین، می‌بینین که هیدروژن به دست می‌‌یاد
حالـا یک پروتون و یک نوترون رو به اون اضافه کنین، تا هلیوم تولید بشه
با اضافه کردن چند ذره‌ی دیگه، کربن و بعد از اون فلوئور بدست میاد
حتی طلـا هم با اضافه کردن چند ذره دیگه به وجود می‌‌یان
تمام اتم‌های یک ماده‌ی مشخص، دقیقا به یک شکلن
برای مثال تمام اتم‌های هیدروژن در کل جهان عین هم هستن
هیدروژن‌هایی موجود در بدن شما دقیقا همانند هیدروژن‌های درون خورشید هستن
حسابی گیج شدین، نه؟ ما هم همینطور
هیچ چیزی در این ابعاد در دنیای روزمره ما ملموس نیست، تازه ما هنوز چیزی راجع به مکانیک کوانتوم و یا ذرات بنیادی نگفتیم
اونها واقعا عجیب‌تر و درکشون سخت‌تره
مدل‌هایی که برای توضیح ساختار اتم ارائه شده در طول زمان تغییرات زیادی کرده و قطعا این مدلی که امروزه داریم هم آخرین مدل نخواهد بود
پس بیایید دانشمندان و تحقیقاتشون را حمایت کنیم و منتظر موج بعدی اطلـاعات گیج‌کننده و حیرت‌آورشون در مورد این دنیای عجیب داخل اتم که زیر بنای کل هستی ماست، باشیم
به مشت خودتون نگاه کنین. مشت شما حاوی تریلیون‌ها اتمه، اگر فرض کنیم هر کدوم از اتم‌های مشتتون به اندازه یک تیله باشه
حدس میزنین مشتتون چه اندازه میشه؟
خوب... تقریبا به اندازه کره‌ی زمین!
هنوز تصورش سخته، نه؟
بذارین یک راه دیگه رو امتحان کنیم
به انگشت کوچیکتون نگاه کنین و تصور کنین که نوک انگشتتون به بزرگی اتاقیه که توی اون نشستین
حالـا اتاق رو با دونه‌های برنج پر کنین توی این حالت، هر دونه برنج به اندازه‌ی یک سلول از نوک انگشت شماست
حالـا بیاین فقط یک دونه از همون برنج‌ها رو در نظر بگیریم و تصور کنیم که همون دونه برنج یا سلول دست شما به اندازه‌ی اتاقیه که توی اون نشستین
دوباره اتاق را با دونه‌های برنج پر کنین
این بار هر دونه برنج نماینده‌ی یک پروتئینه
و حالـا، بیایین تمام فضای خالی بین دونه‌های برنج رو با شن پر کنیم
این دونه‌های شن، تقریبا به اندازه‌ی اتم‌های انگشتمون هستن
یک اتم از چه چیزی ساخته شده؟
بیایین برای یک لحظه فرض کنیم که اتم‌ها به این شکل هستن تا بتونیم راحت‌تر درکشوم کنیم
یک اتم از سه ذره اصلی تشکیل شده
نوترون‌ها، پروتون‌ها و الکترون‌ها
پروتون‌ها و نوترون‌ها به هم می‌‌پیوندن و هسته‌ی اتم رو تشکیل میدن.
نیرویی به نام نیروی هسته‌ای قوی اونها رو در کنار هم نگه می‌‌داره.
این نیرو یکی از چهار نیروی بنیادی طبیعته
پروتون‌ها و نوترون‌ها از ذراتی به نام کوارک تشکیل شدن که به وسیله گلوئون‌ها به هم متصل میشن
هیچ کس به طور دقیق نمی‌دونه که کوارک‌ها چقدر کوچیکن
تصور ما اینه که احتمالـا ابعاد کوارک‌ها معادل تعریف نقطه در هندسه ست
و به اصطلـاح صفر بعد دارن
ما حدس می‌زنیم که کوارک‌ها و الکترون‌ها کوچیک‌ترین ذرات تشکیل دهنده‌ی ماده در طبیعت هستن
الکترون‌ها به دور هسته‌ی اتم با سرعت ۲۲۰۰ کیلومتر بر ثانیه می‌‌چرخن
با این سرعت می‌تونیم در عرض ۱۸ ثانیه یک دور کامل به دور کره‌ی زمین بچرخیم
همانند کوارک‌ها، الکترون‌ها نیز از ذرات بنیادی محسوب میشن
۹۹.۹۹۹۹۹۹۹۹۹۹۹۹% از حجم یک اتم رو فضای خالی تشکیل داده، فضایی که در حقیقت خالی خالی هم نیست
چیزی که ما به عنوان فضای خالی نام می‌‌بریم در واقع با نوسانات کوانتومی پر شده
میدان‌هایی با انرژی پنهانی که مدام به صورت خود‌به‌خود به وجود می‌‌یان و از بین می‌‌رن، این نوسانات، روی تعامل بین ذرات باردار اثر مستقیمی دارن
که البته توضیح این موضوع به یک فیلم جداگانه نیاز داره...
هسته و الکترون‌های یک اتم چقدر فضا اشغال میکنن؟
اگر تمام فضای بین هسته‌های اتم‌ها را حذف کنین، ساختمان امپایر استیت به اندازه‌ی یک دانه برنج میشه و تمام اتم‌های تشکیل دهنده‌ی همه‌ی انسان های کره‌ی زمین رو میشه توی یک قاشق چای خوری جا داد، در حقیقت اجرامی وجود دارن که اتم‌های اونها تقریبا به همین شکل هستن
توی یک ستاره‌ی نوترونی، هسته‌ی اتم‌ها به قدری فشرده شدن که جرمی به اندازه‌ی حدود سه برابر خورشید در کره‌ای به شعاع چند کیلومتر جا شده
راستی، اتم‌ها چه شکلی‌ن؟
خب، میشه گفت تقریبا به این شکل (مراجعه کنین به ویدیو)
الکترون‌ها می‌‌تونن، هم مانند موج و هم مانند ذره رفتار کنن
در یک لحظه‌ی مشخص، تنها احتمال حضور یک الکترون، توی یک نقطه رو میشه محاسبه کرد
به فضایی که الکترون احتمال حضور داره، اوربیتال گفته میشه
و اون جاییه که الکترون‌ها به احتمال ۹۵% حضور دارن
هر چقدر ما از هسته‌ی اتم دورتر میشیم
احتمال پیدا کردن یک الکترون به صفر نزدیک‌تر میشه
اما این احتمال در واقع هیچ وقت به صفر نمی‌‌رسه و این به این معناست که
یک الکترون از یک اتم در سمت دیگه کهکشان هم احتمال حضور داره
اما یک لحظه صبر کنید
این چیز‌ای عجیب، تشکیل دهنده‌ی تمام مواد مختلف جهان هستن
اما برای ساخت تمامی این عناصر متنوع، نیازی به ده‌ها ذره تشکیل دهنده‌ی مختلف نیست
بلکه سه نوع ذره کافیه
یک پروتون و یک الکترون رو کنار هم بذارین، می‌بینین که هیدروژن به دست می‌‌یاد
حالـا یک پروتون و یک نوترون رو به اون اضافه کنین، تا هلیوم تولید بشه
با اضافه کردن چند ذره‌ی دیگه، کربن و بعد از اون فلوئور بدست میاد
حتی طلـا هم با اضافه کردن چند ذره دیگه به وجود می‌‌یان
تمام اتم‌های یک ماده‌ی مشخص، دقیقا به یک شکلن
برای مثال تمام اتم‌های هیدروژن در کل جهان عین هم هستن
هیدروژن‌هایی موجود در بدن شما دقیقا همانند هیدروژن‌های درون خورشید هستن
حسابی گیج شدین، نه؟ ما هم همینطور
هیچ چیزی در این ابعاد در دنیای روزمره ما ملموس نیست، تازه ما هنوز چیزی راجع به مکانیک کوانتوم و یا ذرات بنیادی نگفتیم
اونها واقعا عجیب‌تر و درکشون سخت‌تره
مدل‌هایی که برای توضیح ساختار اتم ارائه شده در طول زمان تغییرات زیادی کرده و قطعا این مدلی که امروزه داریم هم آخرین مدل نخواهد بود
پس بیایید دانشمندان و تحقیقاتشون را حمایت کنیم و منتظر موج بعدی اطلـاعات گیج‌کننده و حیرت‌آورشون در مورد این دنیای عجیب داخل اتم که زیر بنای کل هستی ماست، باشیم
تهيه‌کننده
Kurzgesagt In a Nutshell
گوینده
زنده یاد افشین ذریه
متاسفانه افشین عزیز در دوم اردیبهشت 1401در اثر بیماری فوت کرد، سایت ویدوآل یادگاری از تلاش او برای اشاعه علم هست، تمام محتوای علمی تولید شده حاصل زحمات او و دیگر اعضای سایت ویدوآل میباشد، نامش نیک.
تدوين‌گر
مصی یگانه
زندگیم با هنر معنی پیدا میکنه. مدت 16 سال کار گرافیک کردم و سرپرست بخش گرافیک شرکت اوه و باران هنر بودم، عاشق شیرینی پزی و تزیین کیکم و به صورت حرفه ای این کار رو انجام میدم.
